Japon dış politikasında devlet kimliğinin dönüşümü: 1990 sonrası ABD ve Çin ile ilişkiler

Abstract

Bu çalışmada Japonya'nın Soğuk Savaş sonrası kimlik değişimi, ABD ve Çin ile ilişkileri üzerinden değerlendirilmeye çalışılmaktadır. İnşacı bir yaklaşım benimsenerek, Japonya'nın hem uluslararası sistemle hem de ABD ve Çin ile etkileşimleri sonucu kimliğinin nasıl inşa edildiği ele alınmaktadır. Japonya'nın ABD ve Çin ile ilişkileri, kimlik değişimini tetikleyen belli olaylar ve meseleler esas alınarak değerlendirilmektedir. Japonya'nın devlet kimliği Çin'in ve ABD'nin temsil ettiği Asyalı-Batılı ikiliği üzerinden de incelenmektedir. Bu çalışmanın hazırlanmasında nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Birincil kaynaklar olarak Japon Dışişleri Bakanlığı'nın 1990-2020 yılları arasında yayınlanmış olan Diplomatik Mavi Kitaplarından yararlanılmaktadır. Ayrıca, aynı dönemdeki Başbakanların parlamentoda yaptıkları yıllık politika konuşmalarının söylem analizi yapılarak, 30 yıllık süreçteki kimlik değişimi gözlenmektedir. Bu araştırmayla, Japonya'nın devlet kimliğinin 1990 sonrasında hem sistemik ve bölgesel değişimlere uyum sağlamak için hem de ABD ve Çin ile kurduğu etkileşimler dolayısıyla değiştiği ortaya konmaktadır. Japonya'nın barış devleti kimliği hâlâ korunuyor olsa da bu kimliğe atfedilen anlamın değiştirildiği, bununla birlikte Japonya'nın güvenlik ve kolektif kimliğinde de değişimler olduğu görülmektedir.This study attempts to analyze Japan's identity change in the post-Cold War period, based on its relations with the USA and China. It employs a constructivist approach and examines how Japan's identity has been constructed as a result of its interactions both with the international system and with the USA and China. Japan's relations with the USA and China are evaluated on the basis of events and issues that triggered the identity change. Japan's state identity is also scrutinized in terms of the Asian-Western dichotomy represented by China and the USA. This research was conducted by using qualitative research methods. The primary resources are the Diplomatic Bluebooks issued by the Ministry of Foreign Affairs of Japan during the period of 1990 and 2020. Furthermore, the identity change during these 30 years can be observed by means of the discourse analysis of the annual policy speeches by the Prime Ministers. This study puts forth that Japan's state identity after 1990 has changed to adapt to the systemic and regional changes and as a result of interactions with the USA and China. Even though Japan's pacifist state identity is still conserved, the meaning of this identity has been altered. Along with this, it can be seen that Japan's security and collective identities have also undergone changes.