Nazm-ı Risale-i Rumi Ahmed'in diliçi çeviri bağlamında incelenmesi

Abstract

Osmanlı Anadolu sahası diliçi çeviri ürünlerini ele alan bu çalışmada; XIV. yüzyıldan XIX. yüzyıla kadar olan zaman diliminde üretilmiş mensurdan manzuma aktarılan diliçi çeviriler tanıtılmış; örnek olarak Akhisarlı Rûmî Ahmed'in Risâle-i Rûmî isimli mensur eserinin manzum diliçi çevirisi, çeviribilim disiplininden faydalanılarak incelenmiştir. Üç bölümden oluşan bu çalışmada, araştırmanın amacının ve yönteminin izah edildiği, "diliçi çeviri" kavramının tartışıldığı ve literatürünün ortaya konduğu bir giriş bölümü bulunmaktadır. Birinci bölümde; konuyla ilgili yapılan araştırmalar neticesinde klasik Türk edebiyatı'nda diliçi çeviriye örnek olabilecek nesirden nazma aktarılmış 30 adet manzume tanıtılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise mensur kaynak eser ve diliçi çevirisi olan Nazm-ı Risâle-i Rûmî Ahmed isimli manzumenin metinlerine yer verilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise Nazm-ı Risâle-i Rûmî Ahmed kaynak eserle karşılaştırılarak diliçi çeviri bağlamında incelenmiştir.

In this study, intralingual translations that were written in verse form in between the fourteenth- and nineteenth-centuries in the Ottoman Anatolian field are presented. As a sample case, I examine poetic intralingual translation of a prose religious manuel (ilmihal), titled Risâle-i Rûmî and penned by Akhisarlı Rûmî Ahmed, by using methods of the Translation Studies. This study, which consists of three chapters, begins with explaining the purpose and methods of the research in the Introduction. In this Introduction, the concept of "intralingual translation" and the related literature are addressed. In Chapter One, as a result of the research on the subject of the study, thirty intralingual translations, which were translated from prose to verse, in classical Turkish literature are introduced. In the second chapter, I prepare the transliterations of both the source text in prose and the target text in verse. In Chapter Three, Nazm-ı Risâle-i Rûmî Ahmed is compared with its source text and examined in the context of intralingual translation.