Fonksiyonel Sindirim Sistemi hastalığı tanısı alan 3-36 ay arası çocuklarda uyku kalitesi ve sosyal emosyonel değerlendirme

Abstract

Fonksiyonel sindirim sistemi hastalıkları (FSSH) çocuk büyüdükçe ve geliştikçe düzelme eğiliminde olan, organik olmayan, tekrarlayan yakınmaların olduğu bir grup hastalığı içermektedir. Uyku ise bilincin geri dönüşümlü olarak etkilendiği fizyolojik ve aktif süreç olup çocukların büyüme ve gelişmelerinde çok önemli bir yere sahiptir. Bebek ve küçük çocuklarda sık görülen FSSH bazı ailelerde stres oluşturarak, çocukların yaşam kaliteleri üzerinde uzun süren olumsuz etkiler gösterebilmektedir. Literatürde 3-36 ay aralığında FSSH olan çocuklarda uyku kalitesi ve sosyal-emosyonel değerlendirmeye yönelik veri bulunmamaktadır. Daha büyük yaş gruplarında yapılan çalışmalarda FSSH olanlarda uyku bozukluklarının yaygın olduğu bildirilmektedir. FSSH olan 3-36 ay arası çocuklarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi, buna ek olarak 12-36 ay arasındaki çocuklarda sosyal-emosyonel değerlendirme yapılarak sonuçların sağlıklı çocuklar ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya Temmuz 2023-Ağustos 2023 tarihleri arasında İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine başvurup FSSH tanısı alan 3-36 ay arası 63 çocuk dahil edildi. Ayrıca aynı hastanenin Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine başvuran ve sağlık sorunu saptanmayan 3-36 ay arası 81 çocuk kontrol grubu olarak alındı. Demografik değerlendirme, boya göre ağırlık değerlendirmesi yapıldı, Tüm çocuklara 'Brief Infant Sleep Questionnaire (BISQ)' anketi, 12-36 ay arası olan çocuklarda 'Brief Infant Toddler Social Emotional Assessment (BITSEA)' ölçeği uygulandı. Çalışmamızda FSSH tanısı alan 63 çocuğun %39,6'sında bebek regürjitasyonu, %31,7'sinde fonksiyonel kabızlık, %20,6'sında infantil kolik, %15,8'unda diskezi, %4,7'sinde ruminasyon, %3,1'inde fonksiyonel ishal tespit edildi. Siklik kusma sendromu hastaların hiçbirinde mevcut değildi. FSSH'si olan çocukların yaş ortalaması (9,4±7,7 ay), FSSH olmayanlara (14,8±9,2 ay) göre daha düşüktü (p<0.001). Boy SDS FSSH'ı olanlarda anlamlı şekilde düşük bulundu (p=0.004). Probiyotik kullanımı FSSH olanlarda anlamlı şekilde yüksek saptandı (p=0.004). FSSH olan çocuklarda uyku sorunu sıklığı daha fazlaydı (p=0.028). Uyku sorunu olanlarda sosyal-emosyonel subklinik problem varlığı anlamlı şekilde yüksekti (p=0,034). Sosyal-emosyonel subklinik problem olan hastalarda gündüz uyku süresi ve toplam uyku süresi, söz konusu problemin görülmediği çocuklara göre anlamlı şekilde kısa bulundu (sırasıyla p=0.026, p=0.010). Çalışmamızda 3-36 ay aralığındaki FSSH olan çocuklarda uyku bozuklukları anlamlı ölçüde fazla saptanmıştır. FSSH ile sosyal-emosyonel bozukluklar arasında direkt ilişki saptanmamıştır. Uyku bozuklukları görülen çocuklarda ise sosyal-emosyonel subklinik problem anlamlı olarak fazla saptanmıştır. Çalışmamızın FSSH olan çocuklarda uyku bozukluklarının sıklığı konusunda farkındalığı arttırarak daha büyük çapta araştırmalar yapılması açısından yol gösterici olacağını düşünmekteyiz.Functional Gastrointestinal Disorders (FGID) include a group of diseases with non-organic, recurring complaints that tend to improve as the child grows and develops. Sleep is a physiological and active process in which consciousness is reversibly affected and has a very important place in children's growth and development. FGID which is common in infants and young children, can create stress in some families and have long-lasting negative effects on children's quality of life. There is no data in the literature regarding sleep quality and social emotional evaluation in children with FGID between 3-36 months of age. Studies conducted in older age groups report that sleep disorders are common in those with FGID. It was aimed to evaluate the sleep quality in children between the ages of 3-36 months with FGID and to compare the results with healthy children by making a social emotional evaluation in children between the ages of 12-36 months. 63 children aged between 3 and 36 months who applied to İstanbul Medeniyet University Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın City Hospital Pediatric Gastroenterology and Child Health and Diseases Polyclinic between July 2023 and August 2023 and were diagnosed with FGID were included. In addition, 81 children aged between 3 and 36 months who applied to the Child Health and Diseases polyclinic of the same hospital and had no health problems were included as a control group. Demographic evaluation and weight-for-height assessment were performed. 'Brief Infant Sleep Questionnaire(BISQ)' was applied to all children and 'Brief Infant Toddler Social Emotional Assessment(BITSEA)' was applied to children between 12-36 months. In our study, among the 63 children with FGID, %39,6 had infant regurgitation, %31,7 had functional constipation, %20,6 had infantile colic, %15,8 had dyschezia, %4,7 had rumination and %3,1 had functional diarrhea. Cylic vomiting syndrome was not present in any of the patients. The mean age of children with FGID (9,4±7,7 months) was lower than that of children without FGID (14,8±9,2 months) (p<0.001). Height SDS was found to be significantly lower in those with FGID (p=0.004). The frequency of sleep problems was higher in children with FGID (p=0.028). The presence of social and emotional subclinical problems was significantly higher in those with sleep problems (p=0.034). Daytime sleep time and total sleep time in patients with social and emotional subclinical problems were found to be significantly shorter than in children without such problems (p=0.026, p=0.010, respectively). In our study sleep disorders were detected significantly more common in patients with FGID between the ages of 3-36 months. No direct relationship was found between FGID and social emotional disorders. Social emotional subclinical problems were found to be significantly higher in children with sleep disorders. We think that our study will raise awareness about the frequency of sleep disorders in children with FGID and will guide the conduct of larger studies.