Sağlıklı yenidoğanlarda hepatit B aşı uygulaması sırasında kullanılan cenin pozisyonu ve shotblocker® yöntemlerinin işlem ağrısına etkisi: Randomize kontrollü çalışma

Abstract

Bu çalışma, Hepatit B aşı uygulaması sırasında uygulanan cenin pozisyonu, ShotBlocker® ve kombine cenin pozisyonu + ShotBlocker® yöntemlerinin yenidoğanın ağrı düzeyi, ağlama süresi, işlem süresi ve yaşamsal bulguları (kalp tepe atımı, SpO2) üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Çalışma, İstanbul'da bir devlet hastanesinin doğumhane ünitesinde 17 Şubat 2023- 13 Kasım 2024 tarihleri arasında paralel gruplarda randomize kontrollü deneysel tasarımda yapıldı. Örneklemi çalışmanın yapıldığı tarihlerde aynı birime yatışı yapılan ve araştırmaya alınma özelliklerine uyan 142 yenidoğan oluşturdu. Yenidoğanlar bloklu randomizasyon ile üç deney ve bir kontrol grubuna atandı. Kontrol grubundaki yenidoğanlara (n=36) rutin uygulamaya göre aşı yapıldı. ShotBlocker® gruptaki yenidoğanların (n=35) işlem bölgesine ShotBlocker yerleştirildi, 20 sn sonra merkezdeki açıklıktan aşı uygulandı. Cenin pozisyonu grubundaki yenidoğanlara (n=36) cenin pozisyonu verildi, 1 dk sonra aşı uygulandı ve yenidoğan işlem sonrası 1 dk daha cenin pozisyonunda kaldı. Kombine cenin pozisyonu + ShotBlocker® grubundaki yenidoğanlara (n=35) işlemden 1 dk önce cenin pozisyonu verildi, işlemden 20 sn önce ShotBlocker® işlem bölgesine yerleştirildi ve ardından aşı uygulandı, yenidoğan işlem sonrası 1 dk daha cenin pozisyonunda kaldı. Veriler Yenidoğan ve Ebeveyn Tanıtıcı Bilgi Formu, İzlem Formu ve Yenidoğan Bebek Ağrı Ölçeği ile toplandı. Veriler, SPSS 25.0 paket programında yüzdelik dağılımlar, ortalama, standart sapma, ki-kare testi, varyans analizi ve tekrarlayan ölçümlerde varyans analizi, etki büyüklüğü, güven aralığı ve PostHoc ileri analizler aracılığıyla analiz edildi. Araştırmanın yapılabilmesi için etik onay, resmi izin alındı ve protokol kaydı (Clinical Trial No: NCT06377748) yapıldı ve ailelerden aydınlatılmış onam alındı. Çalışmada işlem sırası (T2) ve işlemden 1 dk sonra (T3) üç girişim grubundaki yenidoğanların ağrı düzeyinin kontrol grubundan daha düşük olduğu; işlemden 3 dk sonrasında (T4) cenin pozisyonu olan iki deney grubunun ağrı düzeyinin diğer gruplardan daha düşük olduğu bulundu (p<0.05). Tüm grupların işlem öncesi ağlama süresi benzerken, işlemden 1 dk sonrası ve 3 dk sonrasına kadar üç girişim grubunun ağlama süresinin kontrol grubundan daha düşük olduğu saptandı (p<0.05). Grupların Hepatit B aşısı uygulama süresinin benzer olduğu tespit edildi (p>0.05). Grupların işlemden 1 dk önce (T1), işlem sırasında (T2), işlemden 1 dk sonra (T3) ve 3 dk sonrasında (T4) KAH/dk ortalamalarının normal sınırlar içinde olduğu ve gruplar arasında benzerlik gösterdiği bulundu (p>0.05). Grupların T1 ve T2 zamanında SpO2 ortalamalarının normal sınırlar içinde olduğu ve gruplar arasında benzerlik gösterdiği belirlendi (p>0.05). T3 zamanında girişim gruplarının SpO2 ortalamaları kontrol grubundan daha yüksekti (p<0.05). T4 zamanında cenin pozisyonu ve cenin pozisyonu+ ShotBlocker grubunun SpO2 ortalamaları kontrol ve ShotBlocker grubundan daha yüksekti (p<0.05). Yenidoğanlarda Hepatit B aşı uygulaması sırasında bebeğin ağrı düzeyini azaltmada ShotBlocker®, cenin pozisyonu ve kombine cenin pozisyonu + ShotBlocker® yöntemleri benzer düzeyde etkili bulunmuştur. Sağlık profesyonelleri tarafından Hepatit B aşı uygulaması sırasında bu yöntemlerin kullanılması önerilir.The objective of this study was to determine the effect of facilitated tucking position, ShotBlocker®, and combined facilitated tucking + ShotBlocker® on the level of pain, crying time, procedure time, and neonatal vital signs (peak heart rate, SpO2) during hepatitis-B vaccine administration. The study was conducted in a randomized controlled experimental design in parallel groups at the delivery room of a public hospital in Istanbul between February 17, 2023 and November 13, 2024. The sample consisted of 142 newborns who were hospitalized in the same unit on the study dates and met the inclusion criteria. The neonates were randomly assigned to three experimental groups and one control group using a block randomization. The neonates in the control group (n=36) were vaccinated in accordance with the standard protocol. The neonates in the ShotBlocker® group (n=35) had a ShotBlocker placed at the site of the procedure and 20 seconds later, the vaccine was administered through the central opening. The neonates in the facilitated tucking group (n=36) were placed in the facilitated tucking position, the vaccine was administered one minute later, and the neonate remained in the facilitated tucking position for one minute after the procedure. The neonates in the combined fetal position + ShotBlocker® group (n=35) were placed in the facilitated tucking position one minute prior to the procedure. The ShotBlocker® was placed in the procedure area 20 seconds prior to the procedure, the vaccine was administered, and the neonate remained in the facilitated tucking position for one minute after the procedure. Data were collected using the Neonate and Parent Descriptive Information Form, the Follow-up Form, and the Neonatal Infant Pain Scale. The data were analyzed using percentage distributions, mean, standard deviation, chi-squared test, analysis of variance and repeated measures analysis of variance, effect size, confidence interval, and post hoc further analysis in SPSS 25.0 package program. Ethical approval, official approval and protocol registration (Clinical Trial No: NCT06377748) were obtained and informed consent was obtained from the families. The study found that the pain level of neonates in the three experimental groups at the time of the procedure (T2) and one minute after the procedure (T3) was lower than the control group; the pain level of the two experimental groups in the facilitated tucking position three minutes after the procedure was lower than the other groups (p<0.05). While the crying time of all groups was similar before the procedure, it was found that the crying time of the three experimental groups was lower than the control group until one minute after the procedure and three minutes after the procedure (p<0.05). Hepatitis B vaccine procedure time of neonates in the groups was found to be similar (p>0.05). The mean HR/min of the groups at one minute before (T1), during (T2), one minute after (T3), and three minutes after (T4) the procedure were within the normal range and similar between the groups (p>0.05). The mean SpO2 values of the groups at T1 and T2 were found to be within the normal range and similar between the groups (p>0.05). At time T3, the mean SpO2 of the experimental groups was observed to be higher than that of the control group (p<0.05). At T4, the mean SpO2 of the facilitated tucking position and facilitated tucking+ ShotBlocker groups were higher than the control and ShotBlocker groups (p<0.05). The ShotBlocker®, facilitated tucking position, and combined facilitated tucking position + ShotBlocker® methods were found to be similarly effective in reducing the infant's level of pain during neonatal Hepatitis B vaccine procedure. Key words: Facilitated Tucking Position, Hepatitis B Vaccine, Newborn, Procedural Pain, ShotBlocker.