Astronomi bilimini resmî takip: 1831-1860 yılları arasında Takvim-i Vekâyi Gazetesinde çıkan astronomi haberlerinin transkripsiyonu ve değerlendirmesi

Abstract

Bu çalışmada, 1831-1860 yılları arasında Takvim-i Vekâyi gazetesinde yer alan astronomi ile ilgili haberler belirlenmiş, bu haberlerin transliterasyonu ve değerlendirmesi yapılmıştır. Bu sayede, Osmanlı modernleşmesinin olduğu bir dönemde, devletin bilime dair bakış açısının, resmî gazete vasıtasıyla ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Çalışmada, önce, Takvim-i Vekâyi gazetesinin, 1831-1860 yılları arası nüshalarının astronomiye dair haberlerin yer aldığı sayıları belirlenmiştir. Daha sonra bu haberlerin hafif transkripsiyonu yapılmıştır. Transkripsiyonu yapılan haberler özetlenmiş ve devamında içeriğine göre analiz edilmiştir. Haberlerin içeriğinin değerlendirilmesinden önce haberler yıllara, konulara, gazete haberinde yer aldığı başlıklarına göre sınıflandırılarak bunların istatistikleri oluşturulmuştur. Bu istatistiklere göre 1831-1860 yılları arasında astronomi ile ilgili 21 haber tespit edilmiştir. Bu haberler, muvakkithane inşaatları, müneccim değişimleri, Ay/Güneş tutulmaları, kullanılan zîc değişimi, astronomi ile ilgili basılan bir eser, keşifler, gök yüzü olayları hakkındadır.The aim of this work is to find, convert to Latin letters and evaluate the news about astronomy in Takvim-i Vekâyi newspaper for issues between 1831-1860 years. For this purpose, firstly, the news about astronomy in the newspaper are determined, then news are converted to Latin letters and finally those news are evaluated according to the content. In this way, it can be constructed the view of science in Ottoman with the aid of the government's offical newspaper at the modern period in Ottoman. At this work, firstly, at the newspaper Takvim-i Vekâyi, the news which are related to astronomy are determined by searching the issues between 1831-1860 years. After that news are converted to Latin. Then, the content of the news are discussed. Before evaluating the news according to the theme, the news are categorized into publishing years, the content and the head in the newspaper. Then, their statistics are constructed. According to this statistics, between 1831-1860 years, 21 news related to astronomy are determined in the newspaper. The news are about constructing timetable, changing astrologer, Sun-Lunar eclipses, changing zîc, published book about astronomy, discoveries, meteorological events.