Adrenal insidentalomanın metabolik sendrom, karaciğer ve pankreas yağlanması ile ilişkisi

Abstract

Adrenal insidentaloma hastalarında artmış insülin direnci, kardiyovasküler hastalık riski ve karaciğer yağlanması mevcuttur. Pankreas yağlanmasının da karaciğer yağlanması ile korele olduğu bilinmekte ve beta hücre disfonksiyonuna yol açarak metabolik sonuçlarının olduğu düşünülmektedir. Çalışmanın amacı adrenal insidentaloma ile endokrinoloji polikliniğinde takip edilen hastalarda pankreas yağlanması düzeyinin karaciğer yağlanması, metabolik parametreler ve vücut yağ kompozisyonuyla ilişkisini değerlendirmektir. Bu retrospektif kesitsel tek merkezli çalışmada Ocak 2017 – Eylül 2022 tarihleri arasında 18 yaş üzeri, adrenal insidentaloma tanısı ile hastanemiz endokrinoloji polikliniğinde takip edilen hastaların medikal öyküleri, biyokimyasal verileri, biyoelektriksel impedans analizleri incelendi, viseral yağlanma düzeyleri manyetik rezonans görüntüleri kullanılarak değerlendirildi. Primer malign adrenal kitlesi olanlar, kronik karaciğer veya pankreas hastalığı olanlar çalışmaya dâhil edilmedi. Çalışma Helsinki Deklarasyonu ilkelerine uygun olarak yapılmış ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından onaylanmıştır. Hastaların pankreas yağlanma düzeylerinin hasta yaşı ile doğru orantılı olarak arttığı görüldü. Pankreas yağlanması ile karaciğer yağlanması arasında anlamlı pozitif korelasyon saptandı. Pankreas yağlanması ile hasta cinsiyeti, insülin direnci, tip 2 diabetes mellitus, kolesterol düzeyi, iskemik kalp hastalığı, obezite ve vücut yağ kompozisyonu arasında anlamlı ilişki saptanmadı. Bu çalışmanın sonucunda pankreas yağlanması karaciğer yağlanması ile ilişkili tespit edilse de pankreas yağlanmasının karaciğer yağlanmasında olduğu gibi metabolik parametlerle ve vücut yağ kompozisyonuyla net bir korelasyon göstermemesi, pankreas yağlanmasının eytopatogenezinde açıklanması gereken mekanizmalar olduğunun önemini vurgulamaktadır. Ayrıca pankreas yağ düzeyinin MRG ile non-invaziv ölçümünün histopatolojik yağlanmayı tam olarak yansıtmama ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.

Patients with adrenal incidentaloma have increased insulin resistance, cardiovascular disease risk and fatty liver disease. Pancreatic steatosis is also known to be correlated with fatty liver disease and is thought to have metabolic consequences by causing beta cell dysfunction. The aim of this study was to evaluate the relationship between the level of pancreatic adiposity and fatty liver, metabolic parameters and body fat composition in patients with adrenal incidentaloma followed up in the endocrinology outpatient clinic. In this retrospective cross-sectional single-center study, medical history, biochemical data, bioelectrical impedance analysis were recorded and magnetic resonance imaging was obtained to evaluate the visceral adiposity of patients over 18 years of age who were followed up by the endocrinology outpatient clinic of our hospital for adrenal incidentaloma between January 2017 and September 2022. Patients with primary malignant adrenal masses, chronic liver or pancreatic disease were excluded. The study was conducted in accordance with the principles of the Declaration of Helsinki and approved by the Istanbul Medeniyet University Clinical Research Ethics Committee. It was observed that the levels of pancreatic steatosis increased in direct proportion to the age of the patients. There was a significant positive correlation between fatty pancreas and fatty liver. No significant correlation was found between pancreatic steatosis and patient gender, insulin resistance, type 2 diabetes mellitus, cholesterol level, ischemic heart disease, obesity and body fat composition. Although pancreatic adiposity was found to be associated with fatty liver, the fact that pancreatic adiposity did not show a clear correlation with metabolic parameters and body fat composition, as in fatty liver, emphasizes the importance of mechanisms that need to be explained in the octopathogenesis of pancreatic adiposity. In addition, the possibility that non-invasive measurement of pancreatic fat level by MRI may not accurately reflect histopathologic adiposity should also be considered.