Tıp ceza hukukunda hekimlerin işlediği irtikap suçu

Abstract

ÖZET İrtikap suçu, Türk Ceza Kanunu’nun “Kamu idaresinin güvenirliğine ve işleyişine karşı işlenen suçlar” bölümünde 250. maddede düzenlenmiştir. İrtikap suçu yalnızca kamu görevlileri tarafından işlenebilen bir özgü suç olup, bu suçla kamu görevlisinin görevinin sağladığı nüfuzu veya güveni kötüye kullanarak ya da mağdurun hatasından faydalanarak haksız menfaat elde etmesi cezalandırılmaktadır. İrtikap suçuyla hem kamu görevlisi failin kişilere zarar vermesi engellenmek istenirken hem de devlet idaresine olan güven korunmak istenmektedir. Sağlık hizmeti de ülkemizde çoğunlukla kamusal faaliyet şeklinde düzenlenmiş olup, insanların kamu idaresi ile en fazla etkileşimde bulundukları bir alandır. Dolayısıyla da sağlık hizmetinin sunumundaki sorunların kamu idaresine olan güvenin azalmasında büyük bir etki doğuracağında kuşku bulunmamaktadır. İrtikap suçu aynı zamanda kişilerin sağlık hakkını kullanmalarının önünde de bir engel olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada irtikap suçu, suç genel teorisi yönünden incelendikten sonra, bu suçun hekimler tarafından işlenmesinde özellik arz eden durumlar ortaya konulacaktır. Bu bağlamda Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında hekimler tarafından işlenen irtikap suçunda benimsediği kriterler de analiz edilecek ve uygulamada bu suçun nasıl ele alındığı da açığa çıkarılacaktır. Anahtar Kelimeler: İrtikap, Hekim, Sağlık hizmeti.

ABSTRACT Crime of extortion is regulated in article 250 of the “Crimes against the credibility and functioning of the public administration” section of the Turkish Penal Code. Crime of extortion is a peculiar crime that can only be committed by public officials. Perpetrators are punished for obtaining unfair advantage by abusing the influence and trust provided by their duty or taking advantage of the fault of victims. Crime of extortion serves to maintain the public trust in the state administration as well as preventing public officials from harming individuals. Healthcare services are mostly organized as public service in our country, and it is an area where people interact with the public administration the most. Therefore, there is no doubt that the problems in the provision of health services will have a great impact on the decrease in trust in the public administration. Meanwile the crime of extortion appears as an obstacle for the use of the right of health. In this study, first the crime of extortion will be examined in terms of the general theory of crime and then peculiar features in relation to the crime of extortion committed by physicians will be revealed. The decisions of the Court of Cassation (Yargıtay) regarding the crime of extortion committed by physicians will be also analysed. Thus how this crime is dealt in practice will be presented. Keywords: Extortion, Physician, Healthcare service