Kronik böbrek hastalığı olan çocuklarda kemik mineral parametrelerinin demir eksikliği anemisi ile ilişkisi

Abstract

Anemi, kronik böbrek hastalıg?ı (KBH) ile ilişkili önemli bir komplikasyon olup morbidite ve mortalite oranlarını artırır. Bu durumun başlıca nedenleri eritropoetin eksiklig?inin yanı sıra demir eksiklig?idir. Son dönemlerde, yüksek parathormon (PTH) ve fosfor seviyeleri ile vitamin D eksiklig?inin de anemiye yol açtıg?ı düşünülmektedir. Çalışmamız, pediatrik KBH hastalarında anemi ile vitamin D ve kemik mineral metabolizması parametreleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamaktadır. Temmuz 2022- Ocak 2024 tarihlerinde 1-18 yaş arasındaki KBH tanısı ile izlenen hastaların verileri retrospektif olarak incelendi. Hastaların yaşı, cinsiyeti, KBH etiyolojileri dahil olmak üzere demografik verileri kaydedildi. Hastalar evrelerine göre erken evre (evre I, II, IIIA) ve ileri evre (evre IIIB, IV, V) olacak şekilde iki gruba ayrıldı. Demir, dog?al ve aktif D vitamini takviyeleri, fosfat bag?layıcılar ve eritropoetin (EPO) tedavisi dahil olmak üzere hastaların aldıg?ı ilaçlar not edildi. Hastaların takiplerinde bakılmış olan serum düzeltilmiş kalsiyum (Ca), iyonize Ca, fosfor (P), magnezyum (Mg), CaxP, 25-hidroksivitamin D (25(OH)D), PTH, alkalen fosfataz (ALP) dahil olmak üzere kemik mineral parametreleri not edildi. Bakılan tam kan sayımı ve demir indeks deg?erleri not edidi, transferrin saturasyon (TSAT) deg?eri hesaplandı. Hastalar TSAT normal (>%20) ve düşük (<%20) olarak ve hemoglobin düzeyleri normal ve düşük (Hb-z skoru<-2 SDS) olarak sınıflandırıldı ve kemik mineral parametreleri karşılaştırıldı. İleri evre KBH'lı grupta erken evreye göre hemoglobin (Hb), Htc, demir (Fe), toplam demir bağlama kapasitesi (TDBK), doymamış demir bağlama kapasitesi (DDBK) düzeyleri anlamlı olarak daha düşük (p<0,05) iken ferritin, fosfor (P), Mg, Ca x P, PTH düzeyleri anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,05). Düşük TSAT deg?erlerine sahip hasta grubunda normal TSAT deg?erine sahip gruba göre fosfor (P) düzeyi anlamlı yüksek (p<0,05) saptanmıştır Normal ve düşük Hb deg?erine göre gruplandırılan hastalarda düşük Hb düzeylerine sahip olanların P, Mg, PTH düzeyleri anlamlı olarak yüksek çıkmıştır (p<0,01). 25 hidroksi D vitamini deg?eri ise düşük Hb deg?erine sahip hasta grubunda anlamlı olarak düşük saptanmıştır (p<0,05). Çalışmamız KBH'lı çocuk hastalarda kemik mineral bozuklug?u ile demir eksiklig?i anemisi arasında anlamlı ilişki oldug?unu gösterdi. Ayrıca kronik böbrek hastalıg?ı olan hastalarda artmış serum fosfat düzeyi ve paratiroid aktivitesinin ve ciddi D vitamini eksiklig?inin yüksek anemi insidansıyla ilişkili oldug?unu gösterdi. Kemik mineral parametrelerinin hedef deg?erlerde tutulması ve D vitamini tedavileri, aneminin önlenmesi ve tedavisinde yardımcı olabilir.

Anemia is an important complication of advanced chronic kidney disease (CKD) and increases morbidity and mortality rates. One of the causes of this condition, besides erythropoietin deficiency, is iron deficiency. Recently, high parathormone (PTH) and phosphorus levels and vitamin D deficiency have led to anemia. Our study investigates the variability between anemia and vitamin D and bone mineral metabolism alteration in pediatric CKD patients. The data of patients diagnosed with CKD aged 1-18 years between July 2022 and January 2024 were examined retrospectively. Demographic data, including patients' age, gender, and CKD etiologies, were recorded. Patients were divided into two groups according to their stages: early stage (stage I, II, IIIA) and advanced stage (stage IIIB, IV, V). Iron utilized documentation that patients received, including natural and active vitamin D supplements, phosphate preservatives, and erythropoietin (EPO) therapy. Serum improved calcium (Ca), ionized Ca, phosphorus (P), manganese (Mg), CaxP, 25-hydroxyvitamin D (25(OH)D), PTH, bone mineral including alkaline phosphatase (ALP), which were examined during the follow-up of the patients. not copied. Complete blood count and iron index values were not adjusted, transferrin saturation (TSAT) value was calculated. Patients were classified as TSAT normal (>20%) and low (<20%) and hemoglobin level normal and low (Hb-z score<-2 SDS), and bone mineral compatibility was confirmed. Hemoglobin (Hb), Htc, iron (Fe), total iron binding capacity (TIBC), unsaturated iron capacity (UIBC) values are significantly lower in advanced stage CKD compared to early stage (p<0.05). Ferritin, P, Mg, Ca x P, PTH values were significantly higher (p<0.05). The phosphorus (P) value of patient groups with low TSAT values was significantly higher (p<0.05) than the groups with normal TSAT groups. P, Mg, PTH values of patients with free low Hb levels, grouped according to normal and low Hb data, were significantly higher (p<0.01). 25 hydroxy vitamin D values in patients with low Hb values are significantly lower (p<0.05). Our study showed a significant relationship between bone mineral disorder and iron deficiency anemia in children with CKD. Additionally, altered serum phosphate level and parathyroid damage with chronic kidney disease and severe vitamin D deficiency have been shown to increase with a high incidence of anemia. Breaking bone mineral values at target values and vitamin D treatments may help prevent and maintain anemia.